Bilişim Sistemlerini Kullanarak Nitelikli Dolandırıcılık Suçu (TCK m. 158/1-f)

İnternet dolandırıcılığı olarak da halk arasında yer edinmiş olan bilişim sistemlerini kullanarak nitelikli dolandırıclık suçu, günümüzde en sık karşılaşılan suçlardan biri olmuş durumda. Hepimizin bir tanıdığı bu suçun mağduru veya dolaylı şekilde de olsa sanığı olmuştur.

En Yaygın Bilişim Sistemlerinin Araç Olarak Kullanıldığı Dolandırılık Tipleri:

Ev kiralamak/satın almak için kapora yatırdım

İlan siteleri (sahibinden.com, hurriyetemlak.com, emlakjet.com vs.) aracılığıyla internete kiralık veya satılık ev ilanı koyan dolandırıcılar, genellikle hesabı farklı bir isimle açarlar, kullandıkları hat başkasının adına kayıtlı olur. Bu kişiler zor durumda olan mağdura karşı evin kiralanmak/satılmak üzere olduğunu ancak kapora yatırılırsa evi başkasına veremeyeceğini, yakın bir tarihte evi görebileceğini söylerler. Mağdurun ödemeyi yaptığı iban hesabı da çoğunlukla başka bir kişi adınadır. Mağdurun parayı yatırmasının ardından failler ya telefonlara hiç cevap vermezler ya da kötü bir durumda oldukları gerekçesiyle (acil hastane/ameliyat durumu, kart ödemesi vs.) komisyonun bir kısmının daha ödenmesi talep edebilirler. Evin görülmesi için anlaşılan gün evi görmeye gittiğinizde evde başka birinin oturduğunu, evin sahibinin başka biri olduğunu öğrenirsiniz. Bu dakikadan sonra failler telefonunuzu engeller, ulaşmanızı engellerler.

Bu ve benzeri dolandırıcılık durumunda ne yapmanız gerektiği, nasıl sonuç alabileceğiniz, nereye şikayet edebileceğiniz ve paranızı nasıl geri alabileceğinize dair bilgileri yazımızın ilerleyen kısımlarında bulabilirsiniz. Bu ve benzeri durumlarda mutlaka avukatınıza danışmayı unutmayınız. Bize ulaşmak için burak@saldiroglu.com mail adresini kullanabilirsiniz.

Ev kiralamak veya satın almak için ne olursa olsun söz konusu evi görmeden emlakçı ile yüzyüze tanışmadan ödeme yapmamanızı tavsiye ederiz.

Araba veya başka bir mal almak için ödeme/kapora ödedim

Özellikle şehir dışında uygun fiyatlı bir araç bulduğunuz düşüncesiyle bir ilana başvurduğunuzda, burada sahte ilan sahibi dolandırıcılar, sizden gözden çıkarılabilir bir kapora ücreti isteyerek aracı sizin için opsiyonlayacaklarını söylerler. Fakat burada da sahte ilan sahibi ile ödemeden sonra hiçbir şekilde iletişime geçemezsiniz, sizi engellerler. Burada da süreç ev kiralamak gibi ilerleyecektir.

Maç bileti devralmak için ödeme yaptım

Yine takip etmesi zor olacak bir dolandırıcılık türü de maç bileti/kombine devri dolandırıcılığıdır. Bir dönem popüler olan bu dolandırıcılık türünde bir sosyal medya hesabı üzerinden paylaşımlar yapılarak bilet devri yapılacağı söylenir. Birçok kişiden maç bileti vaadiyle ödeme alınır. Ardından dolandırıcılar yine ulaşılmaz olurlar. Burada da hesap sahibi, telefon numarası sahibi ve iban sahibi farklı kişiler olacaktır.

Adıma savcılık dosyası açılmış para talep ediyorlar

Adınızın suça karıştığı gerekçesiyle internet üzerinden size ulaşarak bir ödeme yapmanızı talep edebilirler. Bu durumda sizin isim-soyisminiz bazen TC kimlik numaranız ilgili evrakta bulunur. Bu bilgilere ulaşan dolandırıcılar gerçekçiliği artırmak için bu bilgilere yer verirler. Ödeme yapmadığınız takdirde cezaevine gireceğiniz, çok daha kötü şeylerle karşılaşacağınız, adınızın duyulacağı gibi gerekçelerle sizi hızlı bir şekilde ödeme yapmaya zorlarlar. Burada en çok kullanılan iki suç tipi; terör örgütüne üye olma, terör propangası yapma ve müstehcenlik suçu, çocuk pornosu izlediğiniz vs. gibi suçlamalardır.

Bu tarz belgelerde mutlaka gerçekten çok uzak kısımlar bulunmaktadır. Avukatınıza danıştığınızda belgenin gerçek olup olmadığını size hızlı bir şekilde söyleyebilecektir. Belgelerde bazen hukuk mahkemesinden ceza alacağınız, bazen savcılığın sizi mahkemede cezalandıracağı gibi hukuk düzenimizde olmayan alanlar bulunur.

Burada bir kere ödeme yapıldığı takdirde dolandırıcılar, başkaca da ödeme talep etmektedir. İlk olarak küçük meblağlarda ödeme talep eden dolandırıcılar giderek bu bedeli artırırlar. Siz şüphelenene kadar ödeme talep etmeye devam ederler.

Korsan bahis siteleri aracılığıyla dolandırıldım

Korsan bahis siteleri legal olmadıkları için sizi her an dolandırma riski vardır. Belki başlarda size ödeme yapabilirler hatta olması gerekenden daha fazla ödeme bile yapabilirler. Fakat bir süre sonra siz siteye ödeme yapmanıza rağmen size ödeme yapmayabilirler. Zira korsan bahis siteleri kapandıkça yeniden farklı farklı isimlerle açıldığı için dolandırıcılar ödeme yapmayıp başka başka sitelerden işlerini yürütmeye devam edebilirler.

Piyango/ödül vaadiyle dolandırıldım

“Siteye giren 1000. müşterisiniz ödülünüzü almak için hemen hesap bilgilerinizi girin, büyük ödülü almak için hemen 1000 TL kayıt/masraf ücretini ödeyin” tarzında mesajlarla/bannerlarla dolandırıcılık da oldukça popüler bir yöntemdir. Burada sizin direkt banka bilgilerinizi alabilecekleri gibi, kimlik veya sosyal medya bilgilerinizi alarak buradan da sizi ödeme yapmaya zorlayabilecektir. Dolayısıyla özellikle güvenmediğiniz sitelerde ödül kazandığınıza dair reklamlara inanmamak, buradaki bilgileri doldurmamak faydalı olacaktır.

Yardım kuruluşu numarasıyla dolandırıldım

Ben yardım kuruluşuna yardım yaptığımı sanıyordum diyebilirsiniz fakat internette özellikle kendisini yardım kuruluşu olarak tanıtan, hasta bir çocuğa yardım edeceğini söyleyen hesaplar da sizleri dolandırmaya çalışıyor olabilir. Özellikle kişisel hesapların yanısıra yardım kuruluşlarının kurumsal hesaplarını da taklit ederek sizleri yardım yapmaya yönlendirerek sizleri dolandırmaya çalışabilirler.

Taklit siteyle dolandırıldım

Tatil yapmak için rezervasyon yaptıracağım, internetten kıyafet alacağım, internet aboneliğimi yenileyeğim vb. niyetle internette araştırma yaptığınızda en üstte reklam olarak göreceğiniz bazı siteler taklit siteler olabilmekte. Bu sitelerin amacı orjinal sitenin verdiği güveni kullanarak sizin ödeme yapmanızı sağlamaktır. Bu nedenle siz dikkat etmeden girdiğinizde bilgilerinizi işlemeye/çalmaya başlayabilirler. Profesyonelce hazırlanmış bir taklit sitede sizi ödeme yapmaya yönlendirebilir. Ödeme yaptıktan sonra ise ne hizmete ne de parayı ödediğiniz kişilere ulaşabilirsiniz. Örneğin Saldıroğlu Hukuk & Danışmanlık sitesine gitmek istiyorsunuz ve internette bu şekilde arama yapıyorsunuz. İlk çıkan site ise reklam verilmiş şekilde saldirogllu.com sitesi oluyor, bu site de saldiroglu.com sitesindeki tüm bilgileri kopyalayıp kendilerine ödeme almak üzere hazırlanmış bir sahte sitedir. Siz buraya ödeme yaptığınız takdirde bilişim sistemlerinin araç olarak kullanılması neticesinde dolandırılmış oluyorsunuz.

Bilişim sistemlerini kullanarak nitelikli dolandırıcılık suçunu anlayabilmek için öncelikle dolandırıcılık suçunu irdelemek gerekir.

Dolandırıcılık Suçu Nedir? (TCKN m. 157)

Dolandırıcılık suçu, Türk Ceza Kanununun Onuncu Bölüm, Malvarlığına Karşı Suçlar başlığı altında TCK m. 157’ de düzenlenmiştir.

Madde 157- (1) Hileli davranışlarla bir kimseyi aldatıp, onun veya başkasının zararına olarak, kendisine veya başkasına bir yarar sağlayan kişiye bir yıldan beş yıla kadar hapis ve beşbin güne kadar adlî para cezası verilir.

Dolandırıcılık Suçunun Unsurları

Dolandırıcılık suçunda korunan hukuki değer kişilerin malvarlığı değeridir. Fakat salt malvarlığı değeri olmayıp hırsızlık suçundan farklı olarak bu suç tipinde kişilerin özgür iradeleri ve güvenleri de korunmaktadır. Kanun metninden suçun üç asli unsuru olduğu anlaşılmaktadır. Bu üç unsur: hileli davranış, aldatma ve yarar sağlamaktır.

Hileli davranış, mağdur kişinin iradesini etkilemek için gerçek dışı beyan veya davranışlarda bulunmak olarak özetlenebilecektir. Burada önemli olan mağdurun gerçeği bildiği durumda kabul etmeyeceği bir davranışın var olup olmadığıdır. Örnek olarak; yakın dönemlerde sıkça karşılaşılan otel sitelerini kopyalanmasıyla vuku bulan dolandırıcılık suçunda hileli davranış orjinal internet sitesini kopyalayıp mağdurun önüne düşürme sürecidir.

Aldatma da dolandırıcılık suçunun unsurlarındandır. Zira hileli davranışın mevcut olmasına rağmen mağdur aldanmadıysa suç teşebbüste kalmış demektir. Bu nedenle suçun oluşumu için salt hileli davranış yeterli olmayıp aldatma koşulunun da gerçekleşmiş olması gerekmektedir.

Yarar sağlama koşulunda ise failin yalnızca kendisine yarar sağlaması gerekmez. Kanun metninde de yazdığı üzere kendisine veya başkasına yarar sağlayan kişi bu suçun faili olabilecektir. Burada bir diğer önemli nokta ise mağdurun veya başkasının zararına olarak bu yararın sağlanmasıdır. Dolayısıyla burada sağlanan yarar alelade bir yarar olmayıp mağdurun veya bir başkasının zararına olmalıdır. Yine örnek vermek gerekirse otel sitesini kopyalayan failler mağdurların kendilerine gerçek otel sitesiymiş gibi ödeme yapmasıyla mağdurun zararına olarak bir yarar sağlamış, ödeme almış olmaktadırlar. Burada suç tamamlanmış olmaktadır.

Dolandırıcı ile karşılaştığımı nasıl anlayabilirim sorusunun cevabı bu şekilde verilebilecektir. Size karşı hile yoluyla sizi aldatarak kendisine veya başkasına haksız kazanç sağlamak istiyorsa bir dolandırıcılık durumu ile karşı karşıyasınız demektir.

Dolandırıcılık suçu ancak kasten işlenebilmektedir. Dolayısıla burada fail hileli davranış yaptığını, başka birini aldattığını, sonuç olarak ise mağdurun veya başka bir kişinin zararına olarak kendisine veya başka bir kişiye yarar elde ettiğini bilmelidir. Dolandırıcılık suçu taksirle işlenemez. Bu suç tipinde teşebbüs, iştirak ve içtima mümkündür.

Dolandırıcılık Suçunun Nitelikli Halleri (TCK m. 158-159)

TCK m. 158’de dolandırıcılık suçunun cezayı artıran nitelikli halleri, TCK m. 159’da ise cezayı azaltan nitelikli halleri sıralanmıştır.

TCK m. 158: Nitelikli dolandırıcılık :

Madde 158- (1) Dolandırıcılık suçunun;

a) Dinî inanç ve duyguların istismar edilmesi suretiyle,
b) Kişinin içinde bulunduğu tehlikeli durum veya zor şartlardan yararlanmak suretiyle,
c) Kişinin algılama yeteneğinin zayıflığından yararlanmak suretiyle,
d) Kamu kurum ve kuruluşlarının, kamu meslek kuruluşlarının, siyasi parti, vakıf veya dernek tüzel kişiliklerinin araç olarak kullanılması suretiyle,
e) Kamu kurum ve kuruluşlarının zararına olarak,
f) Bilişim sistemlerinin, banka veya kredi kurumlarının araç olarak kullanılması suretiyle,
g) Basın ve yayın araçlarının sağladığı kolaylıktan yararlanmak suretiyle,
h) Tacir veya şirket yöneticisi olan ya da şirket adına hareket eden kişilerin ticari faaliyetleri sırasında; kooperatif yöneticilerinin kooperatifin faaliyeti kapsamında,
i) Serbest meslek sahibi kişiler tarafından, mesleklerinden dolayı kendilerine duyulan güvenin kötüye kullanılması suretiyle,
j) Banka veya diğer kredi kurumlarınca tahsis edilmemesi gereken bir kredinin açılmasını sağlamak maksadıyla,
k) Sigorta bedelini almak maksadıyla,
l) (Ek: 24/11/2016-6763/14 md.) Kişinin, kendisini kamu görevlisi veya banka, sigorta ya da kredi kurumlarının çalışanı olarak tanıtması veya bu kurum ve kuruluşlarla ilişkili olduğunu söylemesi suretiyle,

İşlenmesi halinde, üç yıldan on yıla kadar hapis ve beşbin güne kadar adlî para cezasına hükmolunur.

(Ek cümle: 29/6/2005 – 5377/19 md.; Değişik: 3/4/2013-6456/40 md.) Ancak, (e), (f), (j), (k) ve (l) bentlerinde sayılan hâllerde hapis cezasının alt sınırı dört yıldan, adli para cezasının miktarı suçtan elde edilen menfaatin iki katından az olamaz.

(2) Kamu görevlileriyle ilişkisinin olduğundan, onlar nezdinde hatırı sayıldığından bahisle ve belli bir işin gördürüleceği vaadiyle aldatarak, başkasından menfaat temin eden kişi, yukarıdaki fıkra hükmüne göre cezalandırılır.

(3) (Ek fıkra: 24/11/2016-6763/14 md.) Bu madde ile 157 nci maddede yer alan suçların, üç veya daha fazla kişi tarafından birlikte işlenmesi hâlinde verilecek ceza yarı oranında; suç işlemek için teşkil edilmiş bir örgütün faaliyeti çerçevesinde işlenmesi hâlinde verilecek ceza bir kat artırılır.

TCK m. 159: Daha az cezayı gerektiren hal

Madde 159- (1)Dolandırıcılığın, bir hukuki ilişkiye dayanan alacağı tahsil amacıyla işlenmesi halinde, şikâyet üzerine, altı aydan bir yıla kadar hapis veya adlî para cezasına hükmolunur.

Dolandırıcılık suçunda etkin pişmanlık (TCK m. 168) mümkündür. Dolandırıcılık suçu şikayete tabi bir suç değildir. Bu nedenle re’sen soruşturma yapılabilir. Şikayet geri alınsa dahi yargılama devam eder.

Dolandırıcılık suçunun basit halinde görevli mahkeme Asliye Ceza Mahkemeleridir. Nitelikli dolandırıcılık suçunda ise görevli mahkeme Ağır Ceza Mahkemeleridir. Yetkili mahkeme ise suçun işlendiği yer mahkemesidir.

Dolandırıcılık suçunda dava zamanaşımı süresi 8 yıldır. Dolandırıcılık suçuna TCK m. 157’de öngörülen yaptırım 1 yıldan 5 yıla kadar ve beş bin güne kadar adli para cezasıdır. Suçun nitelikli hallerinde ise bu miktar değişmektedir.

Dolandırıcılık Nereye Şikayet Edilir?

Dolandırııcılık suçu şikayete tabii bir suç değildir. Bu nedenle şikayet için emniyet birimi veya Cumhuriyet Başsavcılığına suç duyurusunda bulunulabilecektir. CİMER üzerinden yapılan şikayetler de görevli ve yetkili Cumhuriyet Başsavcılığına iletilerek soruşturmaya girişilmektedir.

Bilişim Sistemleri Nedir?

Bilişim sistemleri, bilginin toplanmasında, işlenmesinde, depolanmasında, ağlar aracılığıyla bir yerden bir yere iletilip kullanıcıların hizmetine sunulmasında kullanılan iletişim ve bilgisayarlar dâhil bütün teknolojileri kapsar. Kısaca akıllı cihaz, internet ve teknolojinin dahil olduğu tüm yapılar bilişim sistemi olarak adlandırılabilecektir.

Özellikle sosyal medya ve mesajlaşma uygulamaları (facebook, instagram, twitter, whatsapp) dolandırıcılık suçunda en çok kullanılan bilişim sistemleridir.

Bilişim Sistemlerinin Araç Olarak Kullanılması Nedir?

Dolandırıcılık suçunun failleri özellikle bir ürün, taşıt, ev vb. satışı/kiralanması gibi ilanlar ile sahibinden.com veya sosyal medya uygulamalarından ilan verirler. Burada ürünün daha uygun fiyatlı olması, çok satılıyor gibi gösterilmesi veya son ürün olması gibi özelliklerle mağdur düşünmeye çok fırsat vermeden ödeme yapmaya yöneltilir.

Mağdurdan ürünün fiyatı veya belli bir kapora isteyen dolandırıcılar, genellikle para hesaba yattıktan sonra ulaşılmaz olurlar. Kimi failler buradan sonra da mağdurdan para istemeye devam ederler.

Öte yandan “adınız suça karıştı” şeklinde sahte evrak düzenleyerek de mağdura ulaşan failler yine para isteyebilmektedir. Burada ulaşma şekli, suçu bilişim sistemlerinin araç olarak kullanılması suçuna yöneltebilecektir. Ayrıyeten özel belgede sahtecilik suçu da bu tarz olaylarda gündeme gelebilecektir.

Bazı alışveriş sitelerinin hacklenmesi, kopyalanması ile de bilişim sistemlerinin araç olarak kullanılması suçu işlenebilmektedir. Mağdur bir otel sitesinden rezervasyon yaptığı düşüncesiyle kart bilgilerini girerken veya hesaba para gönderirken, girdiği sitenin orjinal site değil de dolandırıcıların kopyalamış olduğu site olduğunu fark etmeyebilirler.

Bilişim sistemlerinin araç olarak kullanılması suçunda failler tarafından genellikle şu yol izlenir; suçun asıl faili, organize eden kişi genellikle yurtdışında bulunan ulaşılması zor bir kişi olur. Bu kişi olayı organize eder, ismi bilinse dahi kendisine ya ulaşılamaz ya da ulaşılması yıllar sürer. Telefon numarası kullanılan kişi; bu kişinin telefon numarası kullanılarak mağdurla iletişime geçilir. Burada da telefon numarası kullanılan kişi olayın mağduru olabilmektedir veya faillerden biri bile isteye kendi numarasıyla bu suça iştirak eder. Banka hesabı kullanılan kişi; burada ise ya çok genç veya yaşlı kişiler ya da yabancı uyruklu kişiler hedef alınarak, belli bir ödeme karşılığında banka hesapları kullanılır. Hesaba gelen paranın bir kısmı banka hesabı kullanılan kişide kalmak üzere kalanı asıl faillere ulaştırılır. Sahibinden.com veya sosyal medya hesabı ise farazi bir kişi adına açılır. Böylece suçun asıl faillerine ulaşmak daha da karmaşık bir hal alır.

Dolandırıcılık Suçunda Para Geri Alınabilir Mi?

“Dolandırıldım paramı geri alabilir miyim?” bu soru dolandırıcılık suçu mağdurların en çok merak ettiği sorulardandır. Bilişim sistemlerini araç olarak kullanarak dolandırıcılık suçunda Ağır Ceza Mahkemesinde yargılanan sanık etkin pişmanlıktan yararlanabilmek için mağdurun zararını gidermeyi kabul edebilmektedir.

Etkin pişmanlıktan yararlanmak istemeyen sanıklara karşı Asliye Hukuk Mahkemelerinde tazminat davası açılarak ödenen para geri alınabilecektir. Fakat bazı dosyalarda sanıkların bir kısmı yurtdışında bir kısmı ise cezaevinde bulunduğu görülmektedir. Bu tarz durumlarda sanıklardan ödenen parayı geri almak normale göre zor bir durumdur.

Hukuk Mahkemesinin ardından davanın kabul edilmesi halinde gerek sulh ile gerekse icra yoluyla sanıklardan ödenen para geri alınabilmektedir.

Bu ve benzeri durumlarda mutlaka avukatınıza danışmayı unutmayınız. Bize ulaşmak için burak@saldiroglu.com mail adresini kullanabilirsiniz.

Dolandırıcılık Davası Ne Kadar Sürede Açılır?

Dolandırıcılık suçu şikayete tabi bir suç olmadığı için ihbar, şikayetten itibaren veya re’sen soruşturmaya başlanır. Dolandırıcılık suçunda dava zamanaşımı süresi 8 yıldır. Şikayetten itibaren Savcılık soruşturmayı başlatır ve kovuşturmaya kadar delilleri toplar, daha sonra yetkili savcı tarafından iddianame hazırlanır ve kovuşturmaya geçilir. Dolandırıcılık suçunda soruşturma ve kovuşturma aksi bir durum olmadığı takdirde 1-2 yılda sonuçlanabilecektir. Fakat şüpheli/sanıklardan birinin yurtdışında bulunması, tespit edilememesi gibi durumlarda dava süreci uzayabilecektir.

Bilişim Sistemlerini Araç Olarak Kullanarak Nitelikli Dolandırıcılık Konusunda Yargıtay Kararları

Yargıtay kararlarının tam metni için https://karararama.yargitay.gov.tr/ sitesini kullanabilirsiniz.

Yargıtay 15. Ceza Dairesi, E. 2013/3768 K. 2014/20355 T. 3.12.2014

“Tebliğname No : 11 – 2011/75369

SUÇ : Nitelikli dolandırıcılık

Dosya incelenerek gereği düşünüldü;

Dolandırıcılık suçunun oluşabilmesi için; failin bir kimseyi, kandırabilecek nitelikte hileli davranışlarla hataya düşürüp, onun veya başkasının zararına, kendisine veya başkasına yarar sağlaması gerekmektedir. Hile nitelikli bir yalandır. Fail tarafından yapılan hileli davranış belli oranda ağır, yoğun ve ustaca olmalı, sergileniş açısından mağdurun inceleme olanağını ortadan kaldıracak nitelikte bir takım hareketler olmalıdır. Kullanılan hileli davranışlarla mağdur yanılgıya düşürülmeli ve bu yanıltma sonucu yalanlara inanan mağdur tarafından sanık veya bir başkasına haksız çıkar sağlanmalıdır. Hilenin kandırıcı nitelikte olup olmadığı olaysal olarak değerlendirilmeli, olayın özelliği, fiille olan ilişkisi, mağdurun durumu, kullanılmışsa gizlenen veya değiştirilen belgenin nitelikleri ayrı ayrı nazara alınmalıdır.

TCK’nın 158/1-d bendinde belirtilen, kamu kurum ve kuruluşlarının, kamu meslek kuruluşlarının, siyasî parti, vakıf veya dernek tüzel kişiliklerinin araç olarak kullanılması suretiyle dolandırıcılık suçunun işlenmesi, nitelikli hâl kabul edilmiştir. Söz konusu kurum yada kuruluşların konumunun suçun işlenmesinde kolaylık sağlayacağı düşüncesi, bu kurum ve kuruluşların bu suçta araç olarak kullanılmasının, ağırlaştırıcı neden olmasını gerektirmiştir. Bu nitelikli halin uygulanabilmesi için, bunların isminin kullanılması yeterli olmayıp maddi varlığının kullanılması gerekmektedir. Araç olarak kullanılma, bu kurum veya kuruluşlara ait yazı veya belgeleri amaç dışı olarak kullanmak şeklinde olabilir. Bu kurumlara ait kimlik belgesinin gösterilmesi,basılı evraklarının, kıyafetlerinin, taşıtlarının kullanılması mağdurda güven oluşumunu sağlayacaktır.

Sanıklardan A.. Y..’ın Kurtuluş Savaşı … Dergisi’nin satış temsilcisi, M.. K..’ın ise çalışanı olduğu, sanık A.. Y..’ın şikayetçi U.. B..’i telefonla arayarak Gaziler Derneği’ne yardım topladıklarını söyleyip 200 TL para istediği, şikayetçinin yardım etmeyi kabul etmesi üzerine sanık Ahmet’in elemanlarından birini gönderdiğini söyleyerek sanık M.. K..’ı şikayetçinin işyerine gönderdiği, şikayetçinin dolandırılabileceğini düşünerek polise haber verdiği, sanık Mustafa işyerine gittiğinde sivil polislerin yardım toplama izin belgelerini istediği ancak sanığın panikleyerek herhangi bir belge ibraz edemediği ve yakalandığı, böylece eylemin teşebbüs aşamasında kaldığı; sanıkların aynı yöntemle şikayetçi H. Ö..’ı da arayıp …Derneği’ne yardım topladıklarını belirterek 150 TL parayı alıp adı geçen dergiye ait fatura kestiklerinin iddia edildiği olayda,

1-5237 sayılı TCK’nın 158/1-d maddesinde öngörülen “kamu kurumunun araç olarak kullanılması suretiyle dolandırıcılık” suçunun oluşabilmesi için kamu kurumunun isminin kullanılması yeterli olmayıp maddi varlığının da kullanılması gerektiği, somut olayda ise sanıkların sadece … Derneği’ne yardım topladıklarını söyleyerek menfaat temin etmiş olmaları, derneğin maddi varlığı olarak nitelendirilebilecek kimlik, yazı, belge ya da basılı bir evrakın kullanılmaması karşısında, sanıkların eylemlerinin 5237 sayılı TCK’nın 157/1. maddesinde düzenlenen basit dolandırıcılık ve basit dolandırıcılığa teşebbüs suçlarını oluşturduğu gözetilmeden, suç vasfında yanılgıya düşülerek sanıklar hakkında fazla ceza tayini,

2-Kabule göre de, hapis cezası alt sınırdan tayin edildiği halde adli para cezası belirlenirken yeterli ve yasal gerekçe gösterilmeksizin, aynı gerekçeyle tam gün sayısının asgari hadden uzaklaşılması suretiyle belirlenerek sanıklara fazla ceza tayini,

Bozmayı gerektirmiş, sanıkların temyiz itirazları bu nedenlerle yerinde görülmüş olduğundan, hükmün 5320 sayılı Kanun’un 8. maddesi uyarınca uygulanması gereken CMUK’nın 321.maddesi gereğince BOZULMASINA, 03/12/2014 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.”

Yargıtay 15. Ceza Dairesi 2012/14620 E., 2014/6256 K. sayılı ve 02.04.2014 tarihli kararı:

“Banka ya da kredi kurumlarının araç olarak kullanıldığından söz edilebilmesi için, dolandırıcılık fiili gerçekleştirilirken bankaların olağan faaliyetlerinden ya da bu faaliyeti yürüten sujelerden hileli araçlar kullanılarak yararlanılması veya banka ve kredi kurumlarının olağan faaliyetleri nedeniyle üretmiş oldukları maddi varlıkların suçta araç olarak kullanılarak haksız çıkarın elde edilmesi gerekir. Bankaların, ödeme aracı olarak kullanılması halinde bu fıkra uygulanamayacaktır.”

Yargıtay 15. Ceza Dairesi 2017/29820 E. , 2019/13662 K. sayılı kararı:

“MAHKEMESİ :Ağır Ceza Mahkemesi

SUÇ : Bilişim sistemleri banka veya kredi kurumlarının araç olarak kullanılması suretiyle dolandırıcılık, tacir veya şirket yöneticileri ile kooperatif yöneticilerinin dolandırıcılığı ve özel belgede sahtecilik

HÜKÜM : 1- Sanık … hakkında; bilişim sistemleri banka veya kredi kurumlarının araç olarak kullanılması suretiyle dolandırıcılık suçu yönünden; beraat

2- Sanık … hakkında; tacir veya şirket yöneticileri ile kooperatif yöneticilerinin dolandırıcılık suçu yönünden; beraat

3- Sanık … hakkında; 158/1-f-son, 43/1, 62, 52, 53. maddeleri gereğince mahkumiyet

4- Sanık … hakkında; 207/1, 43/1, 62 ve 53. maddeleri gereğince mahkumiyet

5- Sanık … hakkında; 158/1-f- son, 43/1, 62, 52 ve 53. maddeleri gereğince mahkumiyet

Bilişim sistemleri banka veya kredi kurumlarının araç olarak kullanılması suretiyle dolandırıcılık suçundan sanıklardan Huriye’nin, tacir veya şirket yöneticileri ile kooperatif yöneticilerinin dolandırıcılığı suçundan sanıklardan Yonca’nın beraatlerine, özel belgede sahtecilik suçundan sanıklardan Yonca’nın, bilişim sistemleri banka veya kredi kurumlarının araç olarak kullanılması suretiyle dolandırıcılık suçundan sanıklardan Yonca ve Cezmi’nin mahkumiyetlerine ilişkin hükümler, sanıklar Yonca ve Cezmi müdafiileri ile O yer Cumhuriyet savcısı tarafından temyiz edilmekle, dosya incelenerek gereği düşünüldü;

Sanık …’in katılan şirketin finans departmanında çalıştığı, kendisine verilen eft talimat listeleri üzerinde ekleme yapmak suretiyle değişiklik yaparak kendi ve diğer sanık … ile beraat eden … ad ve hesabını listeye eklediği ve şirket yetkilisinin imzasını taratıp kopyalayarak değiştirdiği eft listesine yapıştırıp ilgili bankaya faks ile ödeme talimatı verdiği, böylece sanık …’nın özel belgede sahtecilik ve bilişim sistemleri banka veya kredi kurumlarının araç olarak kullanılması suretiyle dolandırıcılık suçlarını, sanık … ve …’in bilişim sistemleri banka veya kredi kurumlarının araç olarak kullanılması suretiyle dolandırıcılık suçunu işlediği iddia edilen olayda; sanık …’in ikrarı, sanık …’in savunması, katılan beyanları ve alınan bilirkişi raporu ile tüm dosya kapsamına göre sanıklardan Huriye hakkında verilen beraat ve sanıklardan Yonca’nın özel belgede sahtecilik, Yonca ve Cezmi’nin nitelikli dolandırıcılık suçlarından verilen mahkumiyet hükmünde bir isabetsizlik görülmemiştir.

Yapılan yargılamaya, toplanıp karar yerinde gösterilen delillere, mahkemenin kovuşturma sonuçlarına uygun olarak oluşan kanaat ve takdirine, incelenen dosya kapsamına göre; sanıklar müdafiileri ile O yer Cumhuriyet savcısının temyiz itirazlarının reddiyle, hükmün ONANMASINA, 02/12/2019 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.”

Yargıtay 15. Ceza Dairesi 2021/1900 E. , 2021/3693 K. sayılı kararı:

“MAHKEMESİ :Asliye Ceza Mahkemesi

SUÇ : Bilişim sistemindeki verileri bozma yoketme, bilişim sistemine izinsiz girme, dolandırıcılık

HÜKÜM : 1- TCK’nın 244/2, 58, 53 maddeleri gereğince mahkumiyet

2- TCK’nın 157/1, 52, 58, 53 maddeleri gereğince mahkumiyet

Dolandırıcılık ve bilişim sistemine hukuka aykırı olarak girme ve orada kalma, bilişim sistemindeki verileri bozma, yok etme, erişilmez kılma suçu suçundan sanığın mahkumiyetine ilişkin hükümler, sanık tarafından temyiz edilmekle, dosya incelenerek gereği düşünüldü:

Sanığın, katılan … …’nun facebook isimli sosyal paylaşım sitesinde “… … Köroğlu” ismiyle oluşturulmuş profili ile bu profiline bağlı …@mynet.com elektronik posta adresini ele geçirerek, katılan … …’nun arkadaşlarından katılan … ile irtibat kurarak kendi banka hesabına 200 TL göndermesini sağladığı, durumun anlaşılıp bankaya bildirilmesi üzerine bankanın para üzerine geçici bloke koyduğu, sonrasında sanığın vergi borcundan dolayı hesapta bulunan 200 TL’nin 138,68 TL’sinin vergi dairesinin hesabına aktarıldığı, bu şekilde sanığın, bilişim sistemine hukuka aykırı olarak girme ve orada kalma, bilişim sistemindeki verileri bozma, yok etme, erişilmez kılma ve dolandırıcılık suçlarını işlediği iddia edilen olayda;

Sanığın, katılan … …’nun elektronik posta adresinin şifresini kırarak iletişime geçtiği katılan …’u hileli hareketlerle aldatmak suretiyle menfaat temin etmesi şeklindeki eyleminin, 5237 sayılı TCK’nın 244/2 maddesinde belirtilen bilişim sistemine hukuka aykırı olarak girme ve orada kalma, bilişim sistemindeki verileri bozma, yok etme, erişilmez kılma suçu ile birlikte 158/1-f maddesinde öngörülen nitelikli dolandırıcılık suçunu oluşturup oluşturmadığına ilişkin delillerin takdir ve tayininin üst dereceli Ağır Ceza Mahkemesine ait olduğu ve görevsizlik kararı verilmesi gerektiği gözetilmeksizin, yazılı şekilde hükümler kurulması,

Bozmayı gerektirmiş, sanığın temyiz itirazları bu itibarla yerinde görülmüş olduğundan hükümlerin bu sebepten dolayı 5320 sayılı Kanunun 8/1. maddesi gereğince uygulanması gereken 1412 sayılı CMUK’nın 321. maddesi uyarınca sair hususlar incelenmeksizin BOZULMASINA, aynı Kanunun 326/son maddesi uyarınca ceza miktarı bakımından kazanılmış haklarının saklı tutulmasına, 29/03/2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.”

Bu ve benzeri durumlarda mutlaka avukatınıza danışmayı unutmayınız. Bize ulaşmak için burak@saldiroglu.com mail adresini kullanabilirsiniz.

Bilişim Sistemlerini Kullanarak Nitelikli Dolandırıcılık Suçu (TCK m. 158/1-f)

En Yaygın Bilişim Sistemlerinin Araç Olarak Kullanıldığı Dolandırılık Tipleri:

Ev kiralamak/satın almak için kapora yatırdım

Ev kiralamak veya satın almak için ne olursa olsun söz konusu evi görmeden emlakçı ile yüzyüze tanışmadan ödeme yapmamanızı tavsiye ederiz.

Araba veya başka bir mal almak için ödeme/kapora ödedim

Maç bileti devralmak için ödeme yaptım

Adıma savcılık dosyası açılmış para talep ediyorlar

Korsan bahis siteleri aracılığıyla dolandırıldım

Piyango/ödül vaadiyle dolandırıldım

Yardım kuruluşu numarasıyla dolandırıldım

Taklit siteyle dolandırıldım

Dolandırıcılık Suçu Nedir? (TCKN m. 157)

Dolandırıcılık Suçunun Unsurları

Dolandırıcılık Suçunun Nitelikli Halleri (TCK m. 158-159)

Dolandırıcılık Nereye Şikayet Edilir?

Bilişim Sistemleri Nedir?

Bilişim Sistemlerinin Araç Olarak Kullanılması Nedir?

Dolandırıcılık Suçunda Para Geri Alınabilir Mi?

Dolandırıcılık Davası Ne Kadar Sürede Açılır?

Bilişim Sistemlerini Araç Olarak Kullanarak Nitelikli Dolandırıcılık Konusunda Yargıtay Kararları

Yargıtay 15. Ceza Dairesi, E. 2013/3768 K. 2014/20355 T. 3.12.2014

Yargıtay 15. Ceza Dairesi 2012/14620 E., 2014/6256 K. sayılı ve 02.04.2014 tarihli kararı:

Yargıtay 15. Ceza Dairesi 2017/29820 E. , 2019/13662 K. sayılı kararı:

Yargıtay 15. Ceza Dairesi 2021/1900 E. , 2021/3693 K. sayılı kararı: